دوره ارتباط هم‌دلانه

کارگاه ارتباط همدلانه

کودکان برای رشد سالم روانی به ارتباط همدلانه نیاز دارند. ارتباط همدلانه با کودک یعنی والدین و مربیان بتوانند خود را به جای کودک قرار دهند و احساسات کودک را در شرایط خاص درک کنند.

مجموعه هم نوا در «کارگاه ارتباط همدلانه»، به والدین کمک می­کند که نیازها و احساسات خود و کودکشان را به درستی درک کنند و ارتباطی همدلانه و موثر با کودکشان برقرار کنند.

• ارتباط همدلانه چیست؟
• اهمیت ارتباط همدلانه
• هدف ارتباط همدلانه
• کارگاه ارتباط همدلانه

ارتباط همدلانه چیست؟

ارتباط اولین و مهم­ترین دستاورد انسانی است. ارتباط، زمینه­ساز زندگی اجتماعی انسان است. انسان با گسترش ارتباط با دیگران رشد می­کند. ارتباط با دیگران مهم­ترین مولفه زندگی انسانی از تولد تا مرگ است.

در مورد ارتباط و همدلی می­توان گفت که از طرفی ارتباط، فرآیند ارسال و دریافت پیام است. از طرفی دیگر، همدلی پدیده میان فردي است که موجب پیوند زدن انسان­ها به هم می­شود. این پیوند از طریق حساس کردن آن­ها نسبت به دنیاي یکدیگر ایجاد می­شود.

بر همین اساس ارتباط همدلانه ارتباطی دو طرفه است. در ارتباط دو طرفه اطلاعات، معانی و احساسات بر اساس واکنش طرف مقابل ارسال می­شود. در ارتباط همدلانه کودک مهارت­های لازم را برای درک و شناخت احساسات خود و دیگران یاد می­گیرد.

وقتی کودکی زمین می­خورد و گریه می­کند، اگر والدین به او بگویند: «عیبی ندارد، همه زمین می­خورند، گریه نکن». به جای همدلی با او همدردی می­کنند ولی اگر خود را به جای فرزندشان بگذارند و احساس او را به عنوان یک کودک از پیرامونش، فرآیند زمین خوردن و درد گرفتن اعضای بدن بشناسند. با کلام و یا زبان بدن با او ارتباط برقرار کنند، ارتباط همدلانه با کودک شکل می­گیرد و در این ارتباط خود کودک نیز مهارت­های یک ارتباط همدلانه را می­آموزد.

اهمیت ارتباط همدلانه

برقراری ارتباط از ضروریات زندگی اجتماعی در هر سن و هر جامعه­ای است. از طرفی دیگر همدلی توانایی ارتباطی قدرتمند است که به معنای درک تجربیات، دغدغه­ها و دیدگاه­های فرد دیگر به همراه توانایی ابراز آن است. بر همین اساس، اساس ارتباط موثر بر همدلی است. ارتباط همدلانه درک کردن احساس دیگران است.

کودک هویت خود را در ارتباط با دیگران پیدا می­کند. به همین دلیل ارتباط موثر و ارتباط همدلانه موجب رشد، شکوفایی و هویت­یابی درست کودک می­شود. کودک در خانواده یاد می­گیرد که چه احساسی نسبت به خود و دیگران داشته باشد. مهارت­های عاطفی را والدین با کلام و یا زبان بدن به کودکان می­آموزند. این مهارت­ها برای رشد اجتماعی کودک لازم است.

هدف ارتباط همدلانه

هدف اصلی ارتباط، انتقال پیام است. پیام، اطلاعات را منتقل می­کند. سن، تحصیلات، تجربیات، احساسات و … بر شکل­گیری اطلاعات در ذهن انسان اثر می­گذارند.

انسان­ها در ارتباط همدلانه یاد می­گیرند که احساسات دیگران لزوما شبیه احساسات آن­ها نیست. دیگران در شرایط مشابه احساس و درک متفاوتی از واقعه نسبت به آن­ها دارند. به زبان ساده­تر والدین یاد می­گیرند فرزندشان یک انسان مستقل از آن­ها است. احساسات کودک لزوما شبیه احساس والدینش نیست. والدی که این مفهوم را درک کند آن را به کودک خود یاد می­دهد.

ارتباط همدلانه فراتر از آن است که والدین بگویند: «من احساس شما را درک می­کنم». والدین برای ارتباط همدلانه باید تجربه­های عاطفی و روانی کودک را درک کنند. سپس با کلمات و یا زبان بدن و اشاره آن چه را که درک کردند به کودک منتقل کنند.

ارتباط همدلانه باعث درک متقابل، رضایت و پذیرش بیشتر طرف مقابل می­شود. در این رابطه کودک بدون احساس گناه و ترس از قضاوت با والدین و مربیان ارتباط برقرار می­کند.

به همین دلیل والدین و مربیان در ارتباط همدلانه باید بر اصل موضوع توجه کنند تا پیامشان به خوبی به کودک منتقل شود. انتقال درست پیام به درک درست آن کمک می­کند.

والدین در ارتباط همدلانه یاد می­گیرند که از سر دلسوزی، خشم و ناراحتی، کارها و احساسات کودک را قضاوت نکنند. چون در این صورت، کودک پیام آن­ها را به درستی درک نخواهند کرد.

کارگاه ارتباط همدلانه

درک والدین از دنیای کودکان از فیلتر افکار و قضاوت­های خودشان عبور می­کند به همین دلیل آن چه آن­ها درک می­کنند با کودکشان متفاوت است. این تفاوت منشا سوء تفاهم­ها و دلخوری­های زیادی در فرزندپروری می­شود. این دلخوری­ها هم والدین و هم کودکان را خشمگین و دلزده می­کند. خوشبختانه ارتباط همدلانه یک مهارت است. این مهارت قابل آموزش و یادگیری است.

دوره ارتباط همدلانه مجموعه هم نوا، والدین را توانمند می­کند تا در ارتباط با کودکشان رویدادها را از قضاوت­ها و دیدگاه­های شخصی خود جدا کنند و با رویدادها آن گونه که اتفاق می­افتند و کودک درک می­کند روبرو شوند.

منابع:

• بیرامی، منصور؛ جعفري، داوود؛ بهرامی، محسن (۱۳۹۳). رابطه بین مولفه هاي همدلی با شادکامی در جمعیت دانشجویی. مجله روانشناسی. سال هجدهم. شماره ۳. صص،۲۹۱ -۲۸۰.
• کهنوجی، مرضیه (۱۳۹۵). بررسی ابعاد همدلی در بین اعضاي هیأت علمی داراي پستهاي مدیریتی با توجه به نقش جنسیتی مطالعه موردي : دانشگاه ولی عصر (عج)رفسنجان. فصلنامه مطالعات منابع انسانی. سال پنجم، شماره بیستم. صص ۱۸۶-۱۷۱.
• علی­چشمه، مریم (۱۳۹۴). اثز بخشی و مقایسه آموزش مهارت­های اجتماعی به دو گروه کودکان و کودکان و مادرانشان در کاهش احساس تنهایی و افزایش پذیرش همسالان. مجله روش­ها و مدل­های روانشناختی. سال ششم. شماره ۱۹. صص ۷۹-۶۱.

• Alligood M،R،Empathy(1992). the importance of recognizing two types. Journal Psychosoc Nurs Ment Health. Pp14-17.
• Rieffe C،Ketelaar L،Wiefferink C،Assessing (2010). empathy in young children،Construction and validation of an empathy questionnaire Press Indiv،In press، Personality and Individual Differences. Pp 362-367.
• Rogers CR (1959). Significant learning in therapy and in education. EducLeadersh. Pp 232-42.