مروری بر مطالعه طولی کودکی در ایران
پرسش‌‌های مطالعه:
- فرآیند و الگوی رشد کودکان ایرانی چگونه است؟
- تغییرات ویژگی‌های تحولی در ساحت های مختلف رشدی، در دوره‌های سنی مختلف چگونه است؟
- تربيت اوان کودکی و کيفيت مراکز کار با کودک چه تأثيری بر رشد او در حوزه های مختلف در بزرگسالی دارد؟
- تأثير تغييرات نظام آموزشی و طرح های مداخله‌ای ملی در بلندمدت بر زندگی شخصی، حرفه‌ای و اجتماعی افراد چیست؟
مشارکت‌کنندگان در مطالعه:
برای رعایت تعمیم‌پذیری مطالعه، مشارکت‌کنندگان از شهرهایی دارای ویژگی برتر انتخاب شدند: بندرعباس به عنوان شهری با شکاف طبقاتی عمیق، تهران به عنوان پایتخت، تبریز به عنوان شهر دو زبانه، زرند به عنوان شهر متوسط ملی (دارای مشابه بسیار در سطح کشور) و مشهد به عنوان شهری زیارتی-سیاحتی.
| شهر | تهران | کرمان (زرند) | بندرعباس | تبریز | مشهد | کل |
| دختر | ۷۴ | ۳۲ | ۶۴ | ۱۹ | ۵۶ | ۲۴۶ |
| پسر | ۷۰ | ۴۷ | ۴۷ | ۳۰ | ۶۲ | ۲۵۵ |
| کل | ۱۴۴ | ۷۹ | ۱۱۱ | ۴۹ | ۱۱۹ | ۵۰۱ |
ابزار تولید شده و به کار رفته:
ابزار سنجش در موج‌های مختلف مطالعه بالغ بر ۳۳ ابزار و شامل مشاهده، پرسشنامه، مقیاس، ابزارهای فعالیت‌مدار و ثبت وقایع روزانه هستند. این ابزار در دو ساحت محیطی و چهار ساحت رشدی تولید و به‌کار گرفته شده اند.
| موج | تعداد ابزار | ساحت‌های رشدی کودک | ساحت‌های رشدی | ساحت‌های محیطی | |||
| یکم | ۱۰ | ۳ | اجتماعی-هیجانی | معنوی | مرکز (مهد و پیش‌دبستان) | ||
| دوم | ۱۲ | ۴ | جسمی-سلامت | شناختی | خانه | ||
| سوم | ۱۱ | ۲ | موج‌های آینده: فرهنگی / اقتصادی / زیست‌محیطی | ||||
ساختار سازمانی مطالعه
ساختار سازمانی مطالعه طولی دارای پنج بخش است که دو بخش تولید و مدیریت داده در زمان اجرای موج‌ها فعالیت بیشتری دارند؛ همچنین بخش نگهداشت به عنوان کلیدی‌ترین عامل در تداوم مطالعه طولی همواره فعالیت مستمر دارد.
| عنوان گروه | حدود وظایف | تعداد همکاران |
| سنجش و اندازه‌گیری | تولید ابزار سنجش، تنظیم اسناد روایی و پایایی، آموزش ارزیابان | ۱۴ |
| تولید داده | اجرای آزمون‌ها (مشاهده، مصاحبه، و…) و ثبت اولیه رکوردها | بسته به نیاز |
| مدیریت داده | توصیف، حفظ و ذخیره، و دسترس‌پذیری داده‌ها | ۱۲ |
| نگهداشت | حفظ ارتباط با مشارکت‌کنندگان از طریق تبریک مناسبت‌ها و نتایج | ۴ |
| اداری / مدیریت | تدوین اسناد فرادست، انتخاب و جذب همکاران، هماهنگی پیشبرد | ۵ |
مستندات تولید شده
به دلیل ضرورت ارجاع علمی، دفاع از روش‌ها و ابزار به کار رفته در مطالعه طولی و نیز ایجاد قابلیت تعمیم‌پذیری، مجموعه‌ای از مستندات مورد نیاز تولید شده که شامل ۱۹ سند، ۱۴ مجموعه راهنمای ابزار، ۲ فرهنگنامه و ۲ گزارش است.
ارائه‌ها و مراجع استفاده‌کننده
تا کنون ۶ تفاهم‌نامه با مراکز دانشگاهی من‌جمله دانشگاه شهید باهنر، شهبد بهشتی و الزهرا منعقد شده؛ به جز استخراج ۴ رساله دکتری که با استفاده از داده‌های این مطالعات تدوین یا در راستای تولید ابزار سنجش (و نُرم کردن آن در مطالعه) از داده‌ها استفاده کرده‌اند؛ ۱۲ مقاله ملی و بین‌المللی (دو مقاله بین‌المللی و ده مقاله ملی در دو همایش) از نتایج این مطالعه منتشر شده. در خصوص ارائه اطلاعات نیز تا کنون ۴ ارائه رسمی از مطالعه صورت گرفته است.
| همایش‌های بین‌المللی | همایش‌های ملی | ارائه به نهادها | ارائه عمومی |
| کنفرانس بین المللی سالانه مطالعات طولی و گستره زندگی دانشگاه بمبرگ آلمان | سومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی بازی‌های رایانه‌ای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها / اصفهان، بهمن ۱۳۹۶ | ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی ایران / اردیبهشت ۱۳۹۶
|
چهارمین سمینار سراسری آموزش و سلامت کودکان پیش‌دبستانی |
| دانشگاه بمبرگ، کشور آلمان | |||
| دانشگاه گوتنبرگ، کشور سوئد | |||
| نوزدهمین کنفرانس بین المللی اکرز در اسپانیا | دومین همایش دوسالانه ادبیات کودک و مطالعات کودکی | وزارت آموزش و پرورش /
خرداد ماه ۱۳۹۶ |
برنامه عصر خانواده (دو مرتبه)
از شبکه دوم صدا و سیما |
برای مطالعه بیشتر می‌توانید به این مطلب مراجعه کنید. یا به صورت یک ارائه موجز با مطالعه آشنا شوید. بخشی از گزارش‌های این مطالعه نیز در دسترس است.
